γράφει η Χρύσα Τσο
Αγαπημένες θεατρικές παραστάσεις για το 2016: μας άρεσε η ιδέα και το κάνουμε και φέτος στο City Code Magazine.
Παραστάσεις που θα θυμάμαι από τη χρονιά που πέρασε, γιατί… τις απόλαυσα, μου έκαναν εντύπωση, τις βρήκα ενδιαφέρουσες, ιδιαίτερες, με συγκίνησαν, με έκαναν να κλάψω και να γελάσω, να ταρακουνηθώ, μου έδωσαν αφορμή για ωραίες κουβέντες με φίλους.
Από ένα σύνολο περίπου εβδομήντα παραστάσεων που είδα το 2016 (αρχαίου δράματος / κωμωδίας, κλασικών έργων, σύγχρονων κειμένων ελληνικών και ξένων, διασκευών, devised theater, σκηνικών εγκαταστάσεων, μεγάλων παραγωγών αλλά και πιο ερευνητικών-πειραματικών), που σχεδόν όλες έχουν αφήσει κάτι μέσα μου, ακολουθεί μια αναφορά σε αυτές που ξεχώρισα και μου έχουν αφήσει κάτι περισσότερο από τις υπόλοιπες.
Χωρίς αξιολογική σειρά, από αυτές που πρόλαβα να δω από τις τόσες πολλές που ανεβαίνουν στις αθηναϊκές σκηνές.
– Φάουστ, σκηνοθεσία: Κατερίνα Ευαγγελάτου
Εντυπωσιακές εικόνες και πλάνα που μου έμειναν από τη σκηνοθεσία, το σκηνικό (Εύα Μανιδάκη) οι φωτισμοί (Ελευθερίας Ντεκώ), η κινησιολογία (Πατρίσια Απέργη) ωραία αισθητική και ο Αργύρης Πανταζάρας ως Μεφιστοφελής εξαιρετικός.
Φωτογραφίες: ΒΑΣΙΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ – ΝΙΚΟΣ ΠΑΝΤΑΖΑΡΑΣ
–Ταρτούφος ή Οι απατεώνες, σκηνοθεσία – διασκευή: Αιμίλιος Χειλάκης, Μανώλης Δούνιας
Κείμενο με ωραία ροή (μετ. Γ. Μπλάνας), εντυπωσιακά σκηνικά και κοστούμια (Κ. Ζαμάνης), ωραία κινησιολογία (Θ. Παυλής), πολύ καλοί ηθοποιοί, με κέρδισε η ενδιαφέρουσα και φρέσκια διασκευή – σκηνοθεσία ενός κλασικού κειμένου και η πρωτοεμφανιζόμενη Φραγκίσκη Μουστάκη.
–Ο αδαής και ο παράφρων, σκηνοθεσία: Γιάννος Περλέγκας
Το κείμενο του Τόμας Μπέρνχαρντ, «μια αυθεντική φιλοσοφική πραγματεία για τα ανθρώπινα, τη ζωή την τέχνη και την επιστήμη», από τις πιο ενδιαφέρουσες παραστάσεις, σκηνοθετικό επίτευγμα και συγκλονιστικοί o Περλέγκας ως ιατροδικαστής και η Ανθή Ευστρατιάδου ως ντίβα της όπερας.
–Άσμα ασμάτων, Μια νύχτα κάτω από τ’ άστρα, σκηνοθεσία: Όλια Λαζαρίδου
Παράσταση με νέους ηθοποιούς, αποφοίτους και σπουδαστές της σχολής του Θεάτρου Τέχνης, τόσο τρυφερή. Μυσταγωγία με μορφή χορικού, βάλσαμο για την ψυχή. Άσμα ασμάτων, «σαν ένα ποτήρι δροσερό νερό. Φλεγόμενο».
–Στέλλα κοιμήσου, σκηνοθεσία: Γιάννης Οικονομίδης
Παράσταση που ξεχώρισε, δεν είναι τυχαίο ούτε το ότι ήταν sold out ούτε ότι θα ξεκινήσει τη νέα σεζόν στο Εθνικό Θέατρο. Με έναν συναρπαστικό Στάθη Σταμουλακάτο (πατέρας), τόσο διαφορετική από τις άλλες, τόσο ρεαλιστική, σαν να έβλεπες τη ζωή της οικογένειας από την κλειδαρότρυπα.
[embedyt] http://www.youtube.com/watch?v=FEPa7MEMfok[/embedyt]
–Encore, σκηνοθεσία: Θεόδωρος Τερζόπουλος
Μετά το Alarme και το Amor κλείνει η τριλογία με το Encore. Μια τελετουργία με τους Σοφία Χιλλ και Αντώνη Μυριαγκό, ένα ποίημα, η δύναμη της συνάντησης των σωμάτων επί σκηνής, βακχικό, πολύ ερωτικό.
–Πεδίο βολής (αγριόπαπιες) των influx–artist collective και Πρόδρομου Τσινικόρη
Η ευχάριστη έκπληξη της χρονιάς. Διερευνά το θέμα της ενοχής των γονιών και απαντά στα διαχρονικά ερωτήματα «Τι είμαι» και «Τι θα ήθελα να είμαι». Εξαιρετική διασκευή, του έργου του Ίψεν, ατάκες που τρυπούν την καρδιά, ένα νέο έργο, με ένα εξαιρετικό φινάλε που δεν σε αφήνει να ησυχάσεις για μέρες. Εξαιρετική και εδώ η Ανθή Ευστρατιάδου. Ωραίο το χαλί, μετέχει συμβολικά στο σκηνικό (σκηνικά-κοστούμια: Διδώ Γκόγκου, Ελένη Κανακίδου, Σόνια Σαμαρτζίδου).
*Έχω ακούσει από πολλούς τα καλύτερα για την προηγούμενη δουλειά της ομάδας (Κορίνα Βασιλειάδου, Χάρης Πεχλιβανίδης) «Ορυχείο Ίψεν: Ένας εχθρός του λαού συναντάει το λαό» που παρουσιάστηκε στο Δημαρχείο της Θεσσαλονίκης και συνδύαζε το ιψενικό έργο με τα γεγονότα των ορυχείων στις Σκουριές.
Τα «φεστιβαλικά»
-Επτά επί Θήβας, σκηνοθεσία: Τσέζαρις Γκραουζίνις
Η καλοκαιρινή παραγωγή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, ωραία μετάφραση (Γ. Μπλάνας) γενικά αλλά και ειδικότερα δυο σκηνές που έμειναν στη μνήμη: αυτή της μονομαχίας των δυο αδελφών (Ετεοκλή – Πολυνείκη), αλλά και εκέινη που ήταν και τα τέσσερα αδέλφια στη σκηνή. Δύο σκηνές για ανθολόγιο.
-Οιδίπους Τύραννος, σκηνοθεσία: Ρίμας Τούμινας
Σύμπραξη του Εθνικού Θεάτρου με το Θέατρο Βαχτάνγκοφ (Ρωσία), συμπαραγωγή με Ρώσους και Έλληνες ηθοποιούς, ξεχώρισα τον εξαιρετικά δουλεμένο, άψογο, 11μελή χορό (συνθέτης χορικών Θοδωρής Αμπαζής, μουσική διδασκαλία χορικών Μελίνα Παιονίδου). Η παράσταση πήγε πάρα πολύ καλά και στη Ρωσία και θα συνεχίσει να παίζεται.
-Λυσιστράτη, σκηνοθεσία: Μιχαήλ Μαρμαρινού
Έχουν γραφτεί τόσα και τόσα για αυτή την παράσταση.! Σίγουρα μια διαφορετική πρόταση, με τη Λένα Κιτσοπούλου -Λυσιστράτη και τόσους πολύ καλούς ηθοποιούς στο θίασο, θα μου μείνουν σίγουρα και η ωραία μουσική (Δ. Καμαρωτός), τα αιθέρια φορέματα (Μαγιού Τρικεριώτη) και η ιδιαίτερη κινησιολογία (Χ. Παπαδόπουλος).
Ξεχωριστές εμπειρίες για μένα, για διαφορετικούς λόγους η καθεμία από αυτές τις παραστάσεις:
–Το άλλο σπίτι, σκηνοθεσία: Ελένη Ευθυμίου – «Εν δυνάμει»
Η ομάδα «Εν δυνάμει» που αποτελείται από άτομα με και χωρίς αναπηρίες, διερευνά την έννοια του χώρου ως αντανάκλαση της ταυτότητας του ατόμου, με ευαισθησία, χιούμορ, χωρίς να γίνεται μελό. Το «άλλο» σπίτι, αυτό που η κοινωνία παρέχει στις αδύναμες κοινωνικές ομάδες (γηροκομεία, άσυλα, ορφανοτροφεία, οικοτροφεία). Μερικά από τα ερωτήματα της παράστασης: Τι είναι σπίτι; Μπορεί ένα άτομο με αναπηρία να διαμορφώσει ελεύθερα το περιβάλλον στο οποίο ζει; Το σύστημα πρόνοιας έχει τη δυνατότητα να υπηρετήσει την ατομική ανάγκη και επιθυμία; Και ποιος μπορεί να απαντήσει στο βασανιστικό και επίμονο ερώτημα του γονέα: «Τι θα γίνει το παιδί μου όταν εγώ φύγω;»
– Και θα σφάξουμε το κουνέλι. Η ζωή είναι ωραία. Η ζωή είναι καλή. Θα σφάξουμε το κουνέλι, των Αγγελική Παπαθεμελή και Σοφία Κορώνη
Ένα όμορφο και τρυφερό ταξίδι, με αυτό τον περίεργο τίτλο, ένα παιχνίδι ενηλίκων, η μουσική του Θάνου Ανεστόπουλου (θα επαναληφθεί για μερικές μέρες στο Bios). «Να ζήσουμε με ζαβολιές. Δεν βρίσκω άλλη λέξη. Ζαβολιές (Ρολάν Μπαρτ)».
–Καθαρή πόλη, έρευνα, κείμενο και σκηνοθεσία: Ανέστης Αζάς, Πρόδρομος Τσινικόρης
Θέατρο της πραγματικότητας, πέντε πραγματικές καθαρίστριες από διαφορετικές χώρες (Αλβανία, Βουλγαρία, Νότια Αφρική, Μολδαβία, Φιλιππίνες) μας λένε τις ιστορίες τους, πικρές ιστορίες αλλά με πολύ χιούμορ και διερευνάται στην παράσταση η έννοια του «καθαρού» ιστορικά, φιλοσοφικά και πολιτικά. Μπράβο και στις πέντε πρωταγωνίστριες.
–Αυτή η νύχτα μένει, σκηνοθεσία: Κίρκη Καραλή
Ένα οδοιπορικό στη νύχτα κατά την άσωτη δεκαετία του ’80, βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του Θάνου Αλεξανδρή. Γιατί πέρασα καλά, σιγοτραγούδησα γνωστά λαϊκά άσματα που είχα χρόνια να ακούσω, γέλασα και έκλαψα με τους πονεμένους έρωτες. Θα μείνει στη μνήμη αυτή η νύχτα και η εξαιρετική Μαρία Διακοπαναγιώτου ως Μπέμπα Ντόλυ.
Θα θυμάμαι επίσης από αυτή τη θεατρική χρονιά τις παρακάτω παραστάσεις και ιδιαίτερα από αυτές:
-Την Τάνια Τσανακλίδου στο «Όσα η καρδιά μου στην καταιγίδα», το εκτόπισμά της στη σκηνή, σκηνοθεσία bijoux de kant
-Την Αμαλία Μουτούση στο « Κουκλόσπιτο», σκηνοθεσία Γ. Σκεύα
-Την Έμιλυ Κολιανδρή στη «Δωδέκατη νύχτα», σκηνοθεσία Δ. Καραντζά
-Τη Μαρία Ναυπλιώτου ως «Άννα Καρένινα», σκηνοθεσία Π. Ζούλια, ειδικά στη σκηνή με το κόκκινο φόρεμα (σκηνικά -κοστούμια Αναστασία Αρσένη).
Χάρηκα που είδα και τις βρήκα ιδιαίτερες και ενδιαφέρουσες:
–Κύματα (Βιρτζίνια Γουλφ) σκηνοθεσία Δ. Καραντζά στην Εφηβική Σκηνή της Στέγης, ένα έργο ύμνος στη φιλία.
–Μαρμαρωμένες Τρωάδες, σκηνοθεσία Λουίζα Κωστούλα, ένα οπτικό-ηχητικό τοπίο που βασίζεται στις Τρωάδες του Ευριπίδη.
–La dispute, σεσκηνοθεσία Σοφία Μαραθάκη και ομάδα ΑΤΟΝΑΛ, στο φεστιβάλ, βασισμένη στη «Φιλονικία» του Μαριβώ με υπέροχο σκηνικό του Κ. Ζαμάνη, κρίμα που δεν ξαναπαίχτηκε.
–Στο μυαλό του Δανιήλ Χαρμς, σκηνοθεσία: Δανάη Σπηλιώτη, Θοδωρής Σκυφτούλης, ομάδα Roswitha. Ωραίο κείμενο και καλοκουρδισμένος θίασος.
–Τέχνη, σκηνοθεσία Δημήτρης Τσιάμης, ένας μονόλογος του Δημήτρη Δημητριάδη για το μυστήριο της Τέχνης και τον ρόλο του καλλιτέχνη.
Χάρηκα που πήγα και στο θέατρο Τέχνης στο υπόγειο, στην ολονυχτία για τον Σαίξπηρ, εξαιρετική η ιδέα της Δηούς Καγγελάρη. Άνθρωποι του θεάτρου και της μουσικής, καλλιτέχνες και θεατρόφιλοι συμμετείχαν σε μια ολονύχτια γιορτή για την επέτειο των 400 χρόνων από τον θάνατό του.
Και ιδιαίτερη μνεία στην παράσταση «Το ταξίδι συνεχίζεται…» που πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά και δημιουργήθηκε από 15 γυναίκες πρόσφυγες από το Αφγανιστάν με τη στήριξη της Action Aid. Μια ξεχωριστή και μοναδική εμπειρία καθώς οι ίδιες διηγήθηκαν την ιστορία τους και όχι κάποιοι άλλοι γι’ αυτές. Ελπίζω να την ξαναδούμε.
Και αρχίζει ο … μαραθώνιος για τις παραστάσεις της νέας χρονιάς. Ευτυχώς πολλές από αυτές που δεν πρόλαβα να δω εξακολουθούν να παίζονται. Εύχομαι να έχουμε πολλές θεατρικές εκπλήξεις και το 2017!
